Close

Czym jest kontrola wersji?

Kontrola wersji, nazywana również kontrolą źródła, to praktyka polegająca na śledzeniu zmian w kodzie oprogramowania i zarządzaniu tymi zmianami. Systemy kontroli wersji to narzędzia programowe, które pomagają zespołom tworzącym oprogramowanie zarządzać zmianami w kodzie źródłowym na przestrzeni czasu. W miarę zwiększania tempa prac w środowiskach programistycznych systemy kontroli wersji pomagają zespołom tworzącym oprogramowanie pracować szybciej i mądrzej. Są one szczególnie przydatne w zespołach DevOps, ponieważ ułatwiają skrócenie cyklu programistycznego i zwiększenie liczby pomyślnych wdrożeń.

Oprogramowanie do kontroli wersji śledzi każdą modyfikację kodu w specjalnej bazie danych. W razie popełnienia błędu programiści mogą cofnąć zegar i porównać kod z wcześniejszymi wersjami, aby ułatwić naprawienie pomyłki, przy jednoczesnym ograniczeniu do minimum zakłócenia pracy wszystkich członków zespołu.


W przypadku niemal wszystkich projektów oprogramowania kod źródłowy jest niczym klejnoty koronne — cennym zasobem, który należy chronić ze względu na jego wartość. Dla większości zespołów tworzących oprogramowanie kod źródłowy jest repozytorium zawierającym bezcenną wiedzę i informacje na temat dziedziny problemu, które programiści zgromadzili i doprecyzowali dzięki wytężonemu wysiłkowi. Kontrola wersji chroni kod źródłowy przed zarówno przed katastrofą, jak i przypadkowym uszkodzeniem wynikającym z ludzkich błędów i niezamierzonych konsekwencji.

Twórcy oprogramowania pracujący w zespołach nieustannie piszą nowy kod źródłowy i modyfikują istniejący. Kod projektu, aplikacji lub komponentu oprogramowania jest zazwyczaj zorganizowany w formie struktury folderów lub „drzewa plików”. Jeden programista w zespole może pracować nad nową funkcją, podczas gdy inny programista naprawia niepowiązany błąd, modyfikując kod — każdy z nich może wprowadzać swoje zmiany w kilku częściach drzewa plików.

Kontrola wersji ułatwia zespołom rozwiązywanie tego rodzaju problemów, dając możliwość śledzenia poszczególnych zmian wprowadzanych przez każdego z autorów i zapobiegając konfliktom realizowanych równocześnie prac. Zmiany wprowadzone w jednej części oprogramowania mogą być niezgodne z tymi wprowadzonymi przez innego programistę pracującego w tym samym czasie. Taki problem powinien zostać wykryty i rozwiązany w uporządkowany sposób, bez blokowania pracy reszty zespołu. Ponadto w całym procesie tworzenia oprogramowania każda zmiana może sama w sobie powodować wprowadzenie nowych błędów, przez co niezawodność nowego oprogramowania można potwierdzić dopiero po przeprowadzeniu testów. Zatem testowanie i programowanie są procesami równoległymi realizowanymi do momentu, aż nowa wersja będzie gotowa.

Logo Git
materiały pokrewne

Git — ściągawka

Logo Bitbucket
POZNAJ ROZWIĄZANIE

Poznaj środowisko Git z rozwiązaniem Bitbucket Cloud

Dobre oprogramowanie do kontroli wersji obsługuje preferowany przepływ pracy programisty bez narzucania jednego konkretnego sposobu pracy. Najlepiej, jeśli działa na dowolnej platformie, zamiast wymuszania na programistach korzystanie z konkretnego systemu operacyjnego lub łańcucha narzędzi. Najlepsze systemy kontroli wersji wspomagają płynny i ciągły przepływ zmian w kodzie w odróżnieniu od frustrującego i niewygodnego mechanizmu blokowania plików, który dawał zielone światło jednemu programiście przy jednoczesnym uniemożliwieniu innym robienia postępów.

Zespoły tworzące oprogramowanie, które nie korzystają z żadnej metody kontroli wersji, często napotykają problemy, takie jak brak wiedzy na temat tego, które ze zmian zostały udostępnione użytkownikom, lub opracowanie kolidujących ze sobą zmian w dwóch niepowiązanych elementach prac, które następnie trzeba żmudnie odkręcać i przerabiać. Programiści, którzy nigdy nie korzystali z kontroli wersji, czasami dodają wersje do swoich plików, oznaczając je na przykład przyrostkiem „ostateczna” albo „najnowsza”, a następnie stają w obliczu konieczności utworzenia nowej wersji ostatecznej. Zdarza im się ujmować w komentarz bloki kodu, ponieważ chcą wyłączyć konkretną funkcję bez usuwania samego kodu, obawiając się, że może on przydać się później. Kontrola wersji jest sposobem na wyeliminowanie tych problemów.

Oprogramowanie do kontroli wersji stanowi istotny element codziennych praktyk zawodowych nowoczesnego zespołu programistycznego. Poszczególni twórcy oprogramowania przywykli do pracy z efektywnym system kontroli wersji w swoich zespołach zazwyczaj dostrzegają ogromną wartość kontroli wersji, nawet przy mniejszych projektach. Przyzwyczaiwszy się do ogromnych zalet systemów kontroli wersji, wielu programistów nie rozważa nawet pracy bez nich, także w projektach niezwiązanych z oprogramowaniem.

Zalety stosowania systemów kontroli wersji


Korzystanie z oprogramowania do kontroli wersji należy do najlepszych praktyk wydajnych zespołów programistycznych i DevOps. Kontrola wersji pomaga również programistom robić szybsze postępy i umożliwia zespołom tworzącym oprogramowanie zachowanie wydajności i zwinności w miarę dołączania do zespołu nowych członków.

W ciągu minionych kilkudziesięciu lat systemy kontroli wersji (Version Control Systems, VCS) zostały udoskonalone pod wieloma względami, a niektóre okazały się lepsze od innych. Systemy VCS bywają nazywane narzędziami do zarządzania kodem źródłowym (Source Code Management, SCM) lub systemami kontroli rewizji (Revision Control System, RCS). Jednym z najpopularniejszych współczesnych narzędzi VCS jest Git. Należy on do kategorii rozproszonych systemów VCS, zwanych DVCS, ale więcej na ten temat powiemy później. Podobnie jak większość popularnych systemów VCS, jakie są obecnie dostępne, Git jest darmowy i otwartoźródłowy. Jednak bez względu na nazwę czy rodzaj stosowanego systemu, kontrola wersji przynosi określone korzyści, które zostały omówione poniżej.

1. Kompletna, długoterminowa historia zmian każdego pliku. Mowa tutaj o każdej zmianie wprowadzonej przez różne osoby w ciągu wielu lat. Zmiany uwzględniają tworzenie i usuwanie plików, a także modyfikowanie ich zawartości. Narzędzia VCS różnią się tym, jak dobrze obsługują zmianę nazwy i przenoszenie plików. Taka historia powinna również uwzględniać autora, datę oraz pisemne notatki dotyczące celu poszczególnych zmian. Dysponując kompletną historią, można cofnąć się do poprzednich wersji, aby ułatwić analizę głównej przyczyny błędów. Ma ona również zasadnicze znaczenie przy usuwaniu problemów w starszych wersjach oprogramowania. Jeśli prace nad oprogramowaniem aktywnie trwają, niemal wszystko można uznać za „starszą wersję” oprogramowania.

2. Tworzenie i scalanie gałęzi. Równoczesna praca członków zespołu jest czymś oczywistym, jednak nawet pojedyncze osoby pracujące na własną rękę mogą czerpać korzyści z możliwości pracy nad niezależnymi strumieniami zmian. Utworzenie „gałęzi” w narzędziach VCS pozwala realizować wiele strumieni prac niezależnie od siebie, ułatwiając równocześnie scalenie tych prac z powrotem, co umożliwia programistom sprawdzenie, czy wprowadzone zmiany nie kolidują ze sobą. Wiele zespołów tworzących oprogramowanie stosuje praktykę tworzenia gałęzi dla każdej funkcji lub każdego wydania, a czasami obie. Podejmując decyzję o sposobie tworzenia i scalania gałęzi w systemie VCS, zespoły mają do wyboru wiele różnych przepływów pracy.

3. Identyfikowalność. Możliwość prześledzenia każdej zmiany wprowadzonej w oprogramowaniu oraz powiązania z oprogramowaniem do zarządzania projektami i monitorowania błędów, takim jak Jira, a także możliwość dodawania do każdej zmiany adnotacji w postaci komunikatu opisującego cel i przeznaczenie ułatwiają nie tylko analizę głównej przyczyny, ale także inne dochodzenia. Wzbogacona o adnotacje historia kodu, dostępna na wyciągnięcie ręki, gdy próbujesz czytać kod, zrozumieć jego działanie oraz zamysł leżący u jego podstaw, może pomóc programistom we wprowadzaniu poprawnych i harmonijnych zmian zgodnych z zamierzonym długoterminowym projektem systemu. Jest to szczególnie istotne dla efektywnej pracy ze starszym kodem i kluczowe dla programistów, którzy chcą z dowolną dokładnością szacować przyszłe prace.

Tworzenie oprogramowania bez jakiejkolwiek kontroli wersji jest co prawda możliwe, jednak naraża projekt na ogromne ryzyko, którego nie byłby w stanie zaakceptować żaden profesjonalny zespół. Nie chodzi więc o to, czy korzystać z kontroli wersji, ale którego systemu kontroli wersji używać.

Wybór jest szeroki, jednak tutaj skoncentrujemy się tylko na jednym systemie — Git. Dowiedz się więcej o innych rodzajach oprogramowania do kontroli wersji.


Udostępnij ten artykuł

Zalecane lektury

Dodaj te zasoby do zakładek, aby dowiedzieć się więcej na temat rodzajów zespołów DevOps lub otrzymywać aktualności na temat metodyki DevOps w Atlassian.

Ludzie współpracujący przy ścianie pełnej narzędzi

Blog Bitbucket

Ilustracja DevOps

Ścieżka szkoleniowa DevOps

Demonstracje funkcji z ekspertami Atlassian

Zobacz, jak Bitbucket Cloud współpracuje z Atlassian Open DevOps

Zapisz się do newslettera DevOps

Thank you for signing up